نقد معصومین. سه

بسم الله

یکی از دروس این ترممان در مورد قضاوت بود. کتاب یکی از فقهای معاصر را می خواندیم. این بحث در کتاب مطرح شده بود که آیا می شود غیرمسلمان را در کشور اسلامی قاضی کرد یا خیر. ظاهراً نظر حنفیه این است که این کار اشکال ندارد. در کتاب به نقد و نقل ادله ی حنفیه پرداخته شده بود. یکی از ادله ی حنفیه خیلی جالب بود: عمرو ابن عاص (همان مشاور مشهور معاویه) در مصر این کار را کرده و خلیفه ی دوم هم کارش را تأیید نموده!

چرا حنفیه این دلیل را می پذیرند و ما به آن می خندیم؟ چون آنها ـ احتمالاً ـ سنت همه ی صحابه را معتبر می شمرند و ما فقط سنت معصوم را حجت می دانیم... برای ما طنز است که بگوییم عمروعاص فلان کار را کرده پس درست است؛ طنز نیست؟

آدم نافهم و خودپسند در تاریخ کم نبوده و نیست. اما رفتار این مدل آدم ها برای ما حجت نیست؛ حتی شاید خیلی از رفتارشان برای ما فایده ای از جنس ادب آموزی لقمان داشته باشد. در نگاه شیعه، تنها رفتار معصومین است که حجت شمرده می شود...
باید دید چه کسانی به پیامبر و ائمه نقد می کردند و ایراد می گرفتند؛ سایر معصومین (و یا حتی خواص اصحابشان) یا افراد معمولی (و یا حتی پایین تر از معمولی)؟ و آیا ما می توانیم به استناد رفتار آنها بگوییم می شود معصوم را هم نقد کرد؟

پ.ن. این مطلب دنبال دادن حکم نهایی نیست؛ فقط شاید زاویه هایی را نشان دهد که توجه به آنها بحث را دقیق تر کند. در ضمن هیچ قضاوتی ندارم که روحانی چه گفت و منظورش در مورد معصومین چه بود.